Pochodzenia mieszczańskiego. Syn skarbnika pułkowego, Karla Eduarda Groenera i Augusty Boleg. Po zdaniu matury wstępuje ochotniczo w 1884 roku do armii wirtemberskiej i po krótkim przeszkoleniu zostaje podchorążym. W armii widział bowiem jedyną drogę do zdobycia szybkiego awansu społecznego i finansowej niezależności. Po ukończeniu szkoły oficerskiej w 1886 roku zostaje promowany na podporucznika. Bardzo zdolny, pracowity i ambitny, te cechy charakteru pomogły mu w dalszej karierze. W 1893 roku zostaje skierowany na studia do Pruskiej Akademii Wojskowej w Berlinie, był już wtedy porucznikiem. Uczelnię tą kończy z wyróżnieniem 3 lata później w 1896 roku. Był od tej pory dyplomowanym oficerem sztabowym i miał otwartą drogę do dalszej kariery w Sztabie Generalnym.

W roku 1899 rozpoczyna pracę w Sztabie Generalnym w stopniu kapitana, trafił do wydziału transportowego i jego najważniejszej sekcji – kolejnictwa. Kolej w tamtym okresie była jedynym wydajnym środkiem transportu masowego, dlatego też została całkowicie podporządkowana na potrzeby armii. Od gęstości sieci połączeń kolejowych zależała bowiem szybkość przeprowadzenia mobilizacji i przemieszczania się dużych formacji wojskowych. Od tej pory związany był, z krótkimi przerwami, ze sprawami transportu kolejowego i z czasem został wybitnym fachowcem i znakomitym organizatorem w tej dziedzinie. W okresie 1902 – 1904 był dowódcą kompanii piechoty w Metzu. Poźniej przez kolejne 6 lat, już jako major, ponownie w Sztabie Generalnym w wydziale kolejnictwa. Następnie na przełomie lat 1910 – 1912 dowódca batalionu piechoty w Stuttgartcie. W 1912 roku awansuje do stopnia podpułkownika i jako fachowiec i specjalista zostaje postawiony na czele Wojskowego Wydziału Transportu Kolejowego w Sztabie Generalnym. Do jego zadań należało m.in. planowanie budowy nowych linii kolejowych oraz tworzenie harmonogramów rozkładów jazdy składów wojskowych. Z chwilą wybuchu wojny w 1914 roku odpowiada za sprawne funkcjonowanie transportów wojskowych podczas mobilizacji, a następnie już podczas działań wojennych.

Już jako pułkownik, wiosną 1915 roku odpowiadał za sprawną i szybką dyslokację i koncentrację wojsk przeznaczonych do uderzenia pod Gorlicami na froncie wschodnim. Od tej pory zostaje oddelegowany ze Sztabu Generalnego do Sztabu Kwatery Głównej Naczelnego Dowódcy wojsk niemieckich na Wschodzie, i pozostaje w najbliższym otoczeniu Hindenburga i Ludendorffa. Za sprawne kierowanie dyslokacją i rozmieszczaniem wojsk latem 1915 roku awansuje do stopnia generała majora i zostaje odznaczony orderem „Pour le Merite”. W maju 1916 roku zostaje oddelegowany do Pruskiego Ministerswa Wojny i postawiony na czele nowo utworzonego resortu wyżywienia, które m.in. odpowiadało za sprowadzanie zboża z okupowanych terenów Rumunii. Od listopada 1916 roku generał porucznik oraz wiceminister w Pruskim Ministerstwie Wojny i Szef Urzędu Wojennego w tym Ministerstwie, które odpowiadało między innymi za podporządkowanie przemysłu i gospodarki niemieckiej na potrzeby wojny. Od sierpnia 1917 roku jest odpowiedzialny za eksploatację i zdobywanie surowców na okupowanych ziemiach na froncie wschodnim i jednocześnie jest dowódcą 33 Dywizji Piechoty.

W okresie grudzień 1917 luty 1918 dowódca XXV Rezerwowego Korpusu Armii, a następnie na krótko do marca 1918 roku dowódca I Korpusu Armii. Od końca marca 1918 roku przebywa na Ukrainie, jako Szef Sztabu Grupy Armii „Eichhorn” przemianowanej pod koniec lipca na Grupę Armii „Kijów”. Odpowiadał tam także za organizację zbioru i wywozu ukraińskiego zboża do Niemiec. W październiku 1918 roku, niespodziewanie zostaje mianowany następcą Ludendorffa na stanowisku Głównego Kwatermistrza Armii. Popiera i akceptuje plany rychłego zakończenia wojny, zważywszy na dramatyczną sytuację wojsk niemieckich na froncie zachodnim. Bardzo szybko opracowuje plany zorganizowanego i uporządkowanego odwrotu wojsk, czym zaskarbił sobie szacunek i poważanie u Hindenburga. W ostatnich dniach przed zawarciem zawieszenia wojny odegrał kluczową rolę w najwyższym kierownictwie wojskowym.

Uważał że jedynym ratunkiem na podtrzymanie monarchii w Niemczech jest albo abdykacja cesarza lub jego wyjazd na front. Jeśli cesarz zginie lub zostanie ranny, uratuje honor, uratuje dynastię, uratuje instytucję monarchii, wzbudzi szacunek i sympatię poddanych, wzmocni nastroje monarchistyczne w narodzie. Wilhelm II nie posłuchał tej dobrej rady, czym ostatecznie przesądził o losach monarchii. Rychło potem wybucha rewolucja, Groener ma decydujący wpływ na decyzję Wilhelma II o abdykacji. 9.11.1918 roku w imieniu armii i Hindenburga oświadczył nowym władzom w Berlinie, że wojsko staje do dyspozycji rządu, ale w zamian oczekuje się od władz cywilnych poparcia przy utrzymaniu w armii porządku i dyscypliny. Dzięki tej decyzji zdołano przy pomocy wojska stłumić rewolucję komunistyczną w Berlinie. Po podpisaniu zawieszenia broni, Groener sprawnie kierował stopniową demobilizacją armii.

Po podpisaniu pokojowego traktatu wersalskiego, rezygnuje 30.06.1919 roku ze stanowiska Głównego Kwatermistrza, a 30.09.1919 roku ostatecznie żegna się z mundurem i przechodzi na emeryturę. Jednakże nie pożegnał się ostatecznie ze służbą publiczną. Mając na uwadze jego wieloletnie doświadczenie związane z transportem i komunikacją kolejową, po usilnych namowach ze strony kół rządowych, podjął się kariery politycznej. 25.06.1920 roku zostaje bezpartyjnym ministrem komunikacji i w bardzo krótkim czasie przyczynia się do odbudowy i sprawnego działania kolei państwowej. Urząd ministra komunikacji sprawuje, w czterech kolejnych rządach, do 12.08.1923 roku. Poźniej wycofuje się z polityki i zajmuje się pisaniem wojennych wspomnień i wojskowych rozpraw.

Po kilkuletniej przerwie, ponownie powraca do czynnej polityki i z poparciem prezydenta Hindenburga zostaje 19.01.1928 roku mianowany na stanowisko ministra obrony (do spraw armii). W październiku 1931 roku obejmuje dodatkowo stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Zdecydowany przeciwnik NSDAP. W maju 1932 roku podaje się do dymisji z obu zajmowanych urzędów i definitywnie kończy z karierą polityczną. W 1934 roku zamieszkał w Bornstedt pod Poczdamem i powrócił do pisania wspomnień. Umiera 03.05.1939 roku mając 72 lata.

Przebieg służby

Pruska Akademia Wojskowa – Berlin ( 1893 – 1896: por. od 1893 )
w Sztabie Generalnym – Berlin ( 1899 – 1902: kpt. od 1899 )
dowódca kompanii piechoty – Metz ( 1902 – 1904 )
w Sztabie Generalnym – Berlin ( 1904 – 1910: mjr. od 1904 )
dowódca batalionu piechoty – Stuttgart ( 1910 – 1912: ppłk. od 1912 )
w Sztabie Generalnym: Szef Wydziału Transportu Kolejowego – Berlin ( 1912 – 1916: płk. od 1914; gen.mjr. od 1915 )
w Pruskim Ministerstwie Wojny – Berlin ( 05.1916 – 11.1917: gen.por. od 1916 )
dowódca 33 Dywizji Piechoty ( 08.1917 – 12.1917: gen.por. od 1916 )
dowódca XXV Rezerwowego Korpusu Armii ( 12.1917 – 02.1918 )
dowódca I Korpusu Armii ( 02 – 03.1918 )
Szef Sztabu Grupy Armii „Eichhorn” i „Kijów” ( 03 – 10.1918 )
Główny Kwatermistrz Armii ( 10.1918 – 06.1919 )
Minister Komunikacji – Berlin ( 06.1920 – 08.1923 )
Minister Obrony ( do spraw armii ) – Berlin ( 01.1928 – 05.1932 )
Minister Spraw Wewnętrznych ( 10.1931 – 05.1932 )
order „Pour Le Merite”( 09.1915 )

Bibliografia:

1. J. Pajewski – „Pierwsza wojna światowa 1914-1918”; 1991
2. W. Czapliński, A. Galos, W. Korta – „Historia Niemiec”; 1981
3. B.W. Tuchman – „Sierpniowe salwy”; 1988
4. „Wielka Historia Powszechna” – praca zbiorowa; 1995
5. J. Holzer – „Od Wilhelma do Hitlera”; 1963
6. M. Klimecki – „Gorlice 1915”; 1991