Wydawnictwo Rebis po raz czwarty już wznawia książkę Laurence’a Bergreena „Poza krawędź świata” traktującą o pierwszej morskiej wyprawie dookoła ziemi. Autor, operując barwnym i soczystym językiem, przybliża Czytelnikowi losy Armady Molukańskiej i jej kapitana – od pierwszych prób organizacji wyprawy po dramatyczny powrót ocalałych członków załogi do Hiszpanii. Bergreen dzięki temu, że często odwołuje się do źródeł (głównie wspomnień Antonia Pigafetty), a także przytacza liczne ciekawostki, tworzy dzieło spójne i przy tym niemęczące w odbiorze. Autor nie skupia się jedynie na historii samej wyprawy Magellana, ale stara się też przybliżyć Czytelnikom codzienne życie członków załogi (zarówno kapitana, jak i chłopca okrętowego).

Wojna w Iraku, podobnie jak i poprzednie konflikty, w które wikłały się Stany Zjednoczone Ameryki, coraz częściej pojawia się jako temat poruszany w kulturze – czy to w filmach („Green Zone”, „Jarhead. Żołnierz piechoty morskiej”, „Hurt Locker. W pułapce wojny”), serialach („Generation Kill. Czas wojny”), muzyce („Hell Broke Luce” z płyty „Bad as me” Toma Waitsa) czy wreszcie w literaturze. Nic w tym dziwnego.

Klementyna Suchanow, Autorka „Królowej Karaibów”, wyrusza w podróż na Kubę w poszukiwaniu korespondencji pomiędzy Witoldem Gombrowiczem a nieco już zapomnianym kubańskim poetą Virgiliem Piñerą. Podróż jest okazją do przybliżenia obecnego oblicza wyspy, wciąż znajdującej się pod urokiem Fidela Castro. Autorka snuje więc opowieść na trzech płaszczyznach. Z jednej strony porusza historię wyspy, kreśląc przyczyny i skutki rewolucji; z drugiej – wchodzi w świat artystów Kuby, ukazuje ich życie prywatne, uchyla, nieraz bardzo wstydliwego, rąbka tajemnic ich twórczości; wreszcie wyprawa Autorki jest pretekstem do spojrzenia na współczesną Kubę.

W 1948 roku Josip Broz Tito oficjalnie wystąpił przeciwko Stalinowi, marząc o własnej drodze do komunizmu. Tym samym Jugosłowiańska Partia Komunistyczna została wykluczona z Kominformu, a Tito – uznany za szkodliwego wywrotowca. Tak jak w bloku państw skupionych wokół ZSRR, i w Jugosławii nastał czas czystki. Więzienie mogło grozić każdemu, zarówno prawdziwym i zagorzałym stalinistom, jak i domniemanym. Łagry nie ominęły nawet najwyższych władz państwowych, byłych ministrów czy generałów. Od tego momentu nazwa Naga Wyspa – Goli otok – wymawiana była jedynie szeptem i z bezgranicznym lękiem.

Książka Andrewa Nagorskiego, amerykańskiego dziennikarza o polskim pochodzeniu, prezentuje amerykański punkt widzenia na rozwój partii nazistowskiej w Niemczech. W „Hitlerlandzie” Autor przedstawia sylwetki dziennikarzy i korespondentów amerykańskich, pracujących w placówkach niemieckich, ambasadorów (Williama Dodda i Hugh R. Wilsona) wraz z rodzinami oraz zwykłych obywateli amerykańskich, zachwyconych urokiem międzywojennego Berlina. Miasto to w latach 20. uchodziło za kulturalną stolicę Europy i przyciągało ludzi urokiem i atmosferą (nawet pomimo wielu problemów wewnętrznych kraju). Każdy, kto uważał się za człowieka światowego, musiał koniecznie odwiedzić stolicę naszych zachodnich sąsiadów.

Główną osią „Zakochanego jeńca” są przeżycia i obserwacje Autora z pobytu w obozach dla uchodźców w Jordanii. Genet, po nieudanej próbie samobójczej, wyjechał pod koniec lat 60. na Daleki Wschód. Trzyletni pobyt wśród Palestyńczyków mocno odbił się na Autorze. Genet robił liczne notatki. Wielu przywódców bardzo liczyło na jego publikację, widząc w Genecie sprzymierzeńca, który być może poruszy opinię publiczną w Europie. Francuz opisuje również amerykański ruch Czarnych Panter, których głównym celem była walka z przejawami dyskryminacji czarnej ludności Stanów Zjednoczonych. Ostatecznie książka jest swego rodzaju rozliczeniem się Geneta z burzliwego życia.

Jakkolwiek Autorka opisuje niezwykle ciekawe zjawisko, trudno nie zauważyć dość niefortunnego doboru literatury źródłowej. Zważywszy na to, jak bardzo zakłamanym wobec obywateli był terror Stalina i jak wiele zależało w tamtym okresie od najzwyczajniejszej propagandy, trudno oprzeć się wrażeniu, że opisy szturmujących punkty rekrutacyjne kobiet były stekiem bzdur, pisanych pod dyktando politruków. Odwoływanie się do tekstów publikowanych w „Izwiestiach”, „Prawdzie” czy „Komsomolskiej Prawdzie” jest tym bardziej niebezpieczne, że każdy, kto choć trochę orientuje się, jakim tworem było państwo sowieckie, wie, że gazety te prawdę miały co najwyżej w nazwie.

Aleksander Topolski nie stara się jednak na siłę kreować na bohatera. Wręcz odwrotnie. Ma się wrażenie, że w pewien sposób demitologizuje zdobywców Monte Cassino. Przedstawia ich jako zwyczajnych, młodych chłopców, z jednej strony pełnych dziecięcej ciekawości świata, a z drugiej już dojrzałych na skutek okropieństw wojny. Zamiast pouczać i przestrzegać Czytelnika, Autor pokazuje, że był wtedy zwykłym chłopakiem.

Messing był Polakiem pochodzenia żydowskiego, urodzonym w ubogiej rodzinie w Górze Kalwarii pod Warszawą. Los jednak uśmiechnął się do młodzieńca, który w wyniku łutu szczęścia i licznych zbiegów okoliczności trafił na największe salony Europy i Ameryki Południowej, a ostatecznie – Związku Radzieckiego, jako zadziwiający cud natury, człowiek potrafiący czytać ludzkie myśli. Historia Messinga jest klasyczną historią „od zera do bohatera”, z przymierającego głodem dziecka wyrósł na bożyszcze tłumów, uwielbianego przez kobiety bogacza.

Joanna Wieliczka-Szarkowa ukazuje drugie oblicze historii Kresów Wschodnich. W „Czarnej księdze Kresów” Autorka przedstawia ogrom cierpień, jakie dotykały ludność zamieszkującą te ziemie w czasach, gdy należały do Rzeczypospolitej, i w okresie, gdy państwo polskie zniknęło z map Europy po rozbiorach.