W ubiegłym tygodniu stojący na czele Połączonego Biura F-35 wiceadmirał Mat Winter skrytykował Lockheeda za zbyt wolne rozwiązywanie problemów z jakością montażu myśliwców. Wiceprezes koncernu Jeff Babione ujawnił, że połowa problemów wynika z trudności w należytym montażu elementów związanych z właściwościami stealth.
– Z F-35 robimy coś, czego nie robiono od czasu F-22, a nawet przy F-22 nigdy nie osiągnięto skali produkcji, jakiej teraz oczekujemy – powiedział Babione. – Kiedy już sobie z tym poradzimy, zobaczycie drastyczny spadek problemów z jakością elementów związanych z cechami obniżonej wykrywalności.
Żeby obniżyć sygnaturę radarową samolotu, wszystkie jego elementy muszą być idealnie spasowane. Każdy panel przechodzi przez etap produkcji, montażu i dopasowania do sąsiednich paneli, a nawet minimalny błąd powoduje trudności w sprostaniu założonym standardom. Jest to wyzwanie nawet dla bardzo doświadczonych pracowników.
– Tu nie chodzi o czynnik ludzki. Chodzi po prostu o nasze możliwości. Zbliżamy się do naszych limitów technologicznych w zakresie możliwości budowania tak precyzyjnych konstrukcji – dodaje Babione.
Dodaje jednak, iż błędy ludzkie także się jeszcze trafiają. Na przykład w czasie nakładania powłoki pochłaniającej fale radarowe. Niektóre elementy samolotu są malowane ręcznie, a nie przez roboty. Zdarza się, że w jakimś miejscu nałożona warstwa lakieru jest zbyt gruba i wtedy trzeba ją ścierać – nie jest to trudne, ale zajmuje dużo czasu i blokuje linię produkcyjną.
Nawet niewielkie błędy – jak wykryty we wrześniu 2017 roku brak farby podkładowej w niektórych połączeniach mechanicznych, co mogło prowadzić do szybszej korozji – mogą prowadzić do nie wypełnienia planu dostaw. Ponadto wykonanie poprawek podnosi koszty samolotu. Wiceprezes Lockheeda zapewnił, że wraz z większą ilością szkoleń i zwiększającym się doświadczeniem pracowników liczba wad jakościowych będzie spadała, a firma będzie w stanie dostarczać żądaną liczbę samolotów. W 2017 roku dostarczono sześćdziesiąt sześć F-35, a w tym roku ma ich być dziewięćdziesiąt.
(defensenews.com)
