Znów sprawdziły się wówczas stare żołnierskie cnoty: odwaga, poczucie obowiązku, odpowiedzialności, wierność, koleżeństwo oraz miłość dla koni. Tylko dzięki temu było możliwe, aby poszczególne szwadrony pozostały zmobilizowane aż do ostatka, kiedy to w czerwcu 1945, oddział po oddziale, wjeżdżały do wirtemberskich miast.
Jeszcze do niedawna wydawało mi się, że co było do napisania o bitwie warszawskiej z 1920 roku, to już napisano. Myślałem, że jest sprawą zbędną i niepotrzebną kolejny raz nawet spróbować napisać książkę o kampanii świeżo odrodzonego państwa i armii polskiej na wschodzie Europy. No i tu się myliłem.
W odpowiedzi na pytanie, kto kierował w czasie drugiej wojny światowej planem eksterminacji Żydów na Wschodzie, nazwisko Globocnik pada rzadko. Mało kto dziś wie, kim był i czym w czasie wojny zajmował się ten SS-Obergruppenführer.
Przyznam, że nieczęsto udaje się znaleźć wśród literatury historycznej książki stanowiące de facto reportaż historyczny, będący esencją wieloletniego i wielowątkowego śledztwa przeprowadzonego przez dokumentalistę „z krwi i kości”, jakim jest autor tej właśnie niezwykłej publikacji – powszechnie znany i ceniony dziennikarz Ryszard Wójcik.
Häyhä obserwował rewię pocisków smugowych na ziemi niczyjej. Od czasu do czasu odzywał się należący do Finów karabin maszynowy Maxim. Śnieg prószył po wybrzuszeniach okopów, a odbite rykoszetem pociski dawały swój koncert. W tle słychać było kanonadę rosyjskiej ciężkiej artylerii, która na szczęście nie ostrzeliwała do tego sektora frontu. Ale gdzieś tam szalało piekło.
I wtem rosyjski strzelec popełnił życiowy błąd. Szczęście, towarzyszące mu przez długi czas, spowodowało, że stracił czujność. Häyhä strzelił i zaczął się ostrożnie wycofywać
Cała akcja książki toczy się jednego dnia – 2 maja 1808 roku, kiedy to mieszkańcy Madrytu zbuntowali się przeciwko francuskim okupantom. Zryw nie miał odgórnego przywództwa – była to walka ludu, gdyż zarówno wyższe sfery, jak i zdecydowana część wojsk hiszpańskich pozostała bierna, nie chcąc narażać się na represje ze strony wojsk cesarskich.
Jan Karski – to nazwisko kojarzy chyba każdy Polak zorientowany w naszej drugowojennej historii. Ale zapewne mało kto kojarzy coś ponad zestawienie „Karski – kurier”; a i tak poprawnie w jego wypadku jest nie „kurier”, ale „emisariusz”. Los Kazimierza Moczarskiego jest podobny.
Jest to książka jak najbardziej godna polecenia, nie tylko osobom zainteresowanym tematem czy studentom odpowiednich kierunków, ale wszystkim. Wszyscy bowiem mamy na co dzień styczność ze środkami masowego przekazu, a kolejne doniesienia o zamachach i innej działalności terrorystycznej widzimy na ekranie telewizora niemal codziennie.
Na 260 stronach (plus bibliografia i indeks) Peter Burke, wykładowca na uniwersytecie w Cambridge, prezentuje historię ogółu języków wczesnonowożytnej (a więc od schyłku średniowiecza) Europy. Dowie się więc Czytelnik, jak zmieniała się rola łaciny i że wbrew pozorom w pewnych aspektach mowa Cycerona trzymała się dzielnie przez dość długi czas.
Tym razem mam przyjemność przedstawić drugi tom (niezależny od pierwszego) pracy znanego mediewisty i popularyzatora historii Dariusza Piwowarczyka z serii „Sławni Rycerze Europy”. Kolejny tom, tak jak poprzedni („Rycerze Chrystusa”), opisuje historię dziesięciu europejskich rycerzy, tyle że tym razem autor skupia się na ich służbie damom dworu swego suzerena. Książka została starannie i porządnie wydana, na szczęście zachowano bardzo dobrą oprawę graficzną i edytorską.
