Wpisy w kategorii Recenzje

Ktoś mógłby powiedzieć, że o niemieckiej okupacji powiedziano już wszystko. Być może – pytanie tylko, ile utrwaliło się w polskiej świadomości? Przeprowadzony nie tak dawno sondaż wskazał, że 30 procent Polaków nie ma pojęcia, kto zabił polskich jeńców w Katyniu, mimo iż owa zbrodnia pozostaje stale obecna w dyskursie historycznym i publicystycznym, a nawet kulturze i sztuce. W tej sytuacji można tylko spekulować, ilu Polakom mówią coś nazwy takie jak Palmiry, Piaśnica, Pawiak czy Michniów. Dobrze więc, że w czasach postępującej historycznej amnezji wydawane są takie książki jak „Zapomniany Holokaust”. Jeszcze lepiej, że napisał ją amerykański Autor z myślą o zachodnim Czytelniku, gdyż poziom tamtejszej wiedzy na temat realiów panujących w okupowanej Polsce bywa często zatrważający.

– Słuchaj no! Nie wiem, gdzie wy, ludzie, zaliczaliście obóz dla rekrutów, ale w akademii uczyli mnie okazywać przełożonym przynajmniej minimum szacunku. Wiem, że na BUD/S panuje próżnia. Możecie mówić, co wam się podoba, i uchodzi wam to na sucho, bo wszyscy jesteśmy tutaj kolegami. Pamiętajcie jednak, że jeśli ukończycie szkolenie, wszystko się zmieni. My będziemy wydawali wam rozkazy, a wy albo będziecie ich słuchać, albo wynocha z teamów.
– To zwykłe pieprzenie, sir! – krzyknął Larsen. – Jeśli chcecie, żeby każde polecenie było wykonywane bez szemrania, trzeba się było zgłosić do służby na okręcie.

Po przybyciu na miejsce Autorka zastała Afganistan, który – jak pisze – niestety znacznie odbiegał od jej wyobrażeń. Zderzenie dwóch skrajnie różnych kultur musiało spowodować niezrozumienie i zamieszanie pomimo wcześniejszego, starannego przygotowania do wyprawy. Podczas wolontariatu Kozińska dzień po dniu rewidowała swoją wizję afgańskiej cywilizacji z zastaną rzeczywistością, odkrywała prawdziwe oblicze Afganistanu i jego mieszkańców. Odwiedzając tutejsze rodziny, patrzyła, jak żyją, jak pracują i spędzają wolny czas.

W połowie drogi słyszymy za sobą odgłos wystrzałów i wybuchające granaty, więc zerkam ma attache i orientuję się, że nie jest z nim dobrze. Jest blady, twarz lśni mu od potu, a ręce tak mocno ściskają kierownicę, że dziwię się, że nic jeszcze nie pękło.
– Masz jakąś broń? – próbuję rozładować napięcie w samochodzie.
– Broń?..- jest w szoku.- Nie… Nigdy jej nie potrzebowałem.
– I nadal tak będzie.- zapewniam go, ale na wszelki wypadek wyjąłem Glocka i wsunąłem mu do kieszeni.

Oceniając charakter tych świadectw nie wolno zapominać o kwestii podstawowej, a mianowicie ich źródłowym pochodzeniu oraz charakterze publikatora, podającego do szerokiej wiadomości ich treść. Mimo, że właściciel portalu, którym w uproszczeniu jest rząd Osetii Płd., podciąga te relacje pod termin „ludobójstwo”, należy stwierdzić, że zgodnie z definicją zawartą w Konwencji ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa uchwalonej w 1948 roku przez Zgromadzenie Ogólne NZ tylko w niewielkiej części wyczerpują one legalistycznie ten zarzut . Przyznać również należy, że chociaż relacje mieszkańców Osetii Płd. z czasu ostatniego konfliktu są niekiedy brutalne i bolesne, to przede wszystkim wynikają z faktu nagłego znalezienia się na w centrum działań wojennych

Joanna Wieliczka-Szarkowa ukazuje drugie oblicze historii Kresów Wschodnich. W „Czarnej księdze Kresów” Autorka przedstawia ogrom cierpień, jakie dotykały ludność zamieszkującą te ziemie w czasach, gdy należały do Rzeczypospolitej, i w okresie, gdy państwo polskie zniknęło z map Europy po rozbiorach.

– Kabul to miasto o zwiększonym ryzyku. – wszedł mu w słowo Mani, zerkając w moim kierunku. I z tego co zauważyłem, nawet nie próbował ukryć grymasu na twarzy. – Po doświadczeniach przy organizacji ambasady w Bagdadzie wszyscy powinniśmy wiedzieć, że aby wszystko działało jak należy, obsada w krajach zwiększonego ryzyka a Afganistan taki jest, powinna liczyć minimum ośmiu ludzi. Zresztą, rzeczywiście obiecał mi pan fachowców, a ja widzę harcerza, któremu będę musiał poświęcić dużo czasu, zanim go gdziekolwiek puszczę samego. Sorry, panie pułkowniku, ale umowa była inna.

Otóż, po 20 IV 2008 roku Moskwa „idąc w zaparte”, jeśli chodzi o zestrzelony BSL, została przez Gruzinów przyłapana z przysłowiową – autor przeprasza tu za użyty kolokwializm, lecz aż się prosi o jego użycie – z „ręką w nocniku”. Udostępnione nagrania nie pozostawiały żadnych złudzeń, kto jest rzeczywistym sprawcą tego incydentu, a wyniki dochodzenia także były dość jednoznaczne. Czasem w Wielkiej Polityce zdarza się i tak, że państwa muszą przełknąć tę „gorzką pigułkę”, po czym przechodzą nad tym do porządku dziennego.

Tematyka opowiadań Pilipiuka nie wykracza poza dotychczasowe ulubione tematy – historia, archeologia i związane z nimi tajemnice i zagadki… Z tak zakręconego kogla-mogla otrzymujemy lekkostrawne danie, które pozwala rozerwać się podczas dwóch popołudni. Wraz z bohaterami wybieramy się do Berlina z równoległego świata, w którym klepiący biedę Hitler para się malarstwem; walczymy – dosłownie! – z kołtunami chłopek z podlubelskiej wsi; odkrywamy tajemnicę pewnej polarnej gęsi, której cechą ważną dla… obronności państwa interesują się Niemcy i Rosjanie; pomagamy znaleźć mordercę żydowskich szewców z okupowanej Polski.

Lata czterdzieste XX wieku zmieniły na terenach Polski wszystko. II wojna światowa, przemiany społeczne, polityczne i obyczajowe dotknęły nasz kraj. W latach tych społeczeństwo przeżyło wiele – utratę niepodległości, horror okupacji, wojnę domową, zmiany terytorialne i społeczne. Nic dziwnego, że tworzono legendy o tych latach, które miały posłużyć za mity założycielskie dla różnych populistycznych ideologów. Jaka zaś była prawda? Na to pytanie stara się odpowiedzieć swoją „Wielką trwogą” Marcin Zaremba.