S.C. Gwynne ukończył historię na Princeton University i pisarstwo na Johns Hopkins University. Mieszka …

Z polskiego punktu widzenia wojna secesyjna może sprawiać wrażenie odległej i niemalże egzotycznej. Dla …

Wokół Alberta Speera narosło wiele mitów, półprawd i przekłamań. Miał być jakoby jedynym człowiekiem, …

W historii hitlerowskich kacetów Konzentrationslager Ravensbrück zajmuje miejsce szczególne. Był to bowiem jedyny obóz …

Gdy redakcja zaproponowała mi zrecenzowanie „Łowców nazistów”, moje uczucia były dość mieszane. Nie zachęcał …

Kto ponosił odpowiedzialność za te niewyobrażalne okrucieństwa? Niestety określenia pokroju „Niemcy” czy „III Rzesza” (nie mówiąc już o pozbawionych narodowości „nazistach”) pozostają bezosobowe i na dobrą sprawę znaczą niewiele. Zbrodni dokonywali przecież konkretni ludzie – bardzo szerokie grono sprawców obejmujące zarówno najwyższych przywódców III Rzeszy, jak i szeregowych morderców. Stąd też wziął się pomysł na ten artykuł. Jest on próbą sporządzenia swoistej, subiektywnej „galerii katów”, przedstawiającej osoby, które odegrały szczególnie istotną rolę przy kreowaniu i realizacji niemieckiej polityki ludobójstwa na okupowanych ziemiach Polski.

Ktoś mógłby powiedzieć, że o niemieckiej okupacji powiedziano już wszystko. Być może – pytanie tylko, ile utrwaliło się w polskiej świadomości? Przeprowadzony nie tak dawno sondaż wskazał, że 30 procent Polaków nie ma pojęcia, kto zabił polskich jeńców w Katyniu, mimo iż owa zbrodnia pozostaje stale obecna w dyskursie historycznym i publicystycznym, a nawet kulturze i sztuce. W tej sytuacji można tylko spekulować, ilu Polakom mówią coś nazwy takie jak Palmiry, Piaśnica, Pawiak czy Michniów. Dobrze więc, że w czasach postępującej historycznej amnezji wydawane są takie książki jak „Zapomniany Holokaust”. Jeszcze lepiej, że napisał ją amerykański Autor z myślą o zachodnim Czytelniku, gdyż poziom tamtejszej wiedzy na temat realiów panujących w okupowanej Polsce bywa często zatrważający.

Pinocheta zatrzymano na podstawie listu gończego wystawionego przez hiszpańskiego sędziego Baltasara Garzóna, który zamierzał osądzić sędziwego dyktatora za liczne naruszenia praw człowieka w okresie rządów jego junty. Z żarliwą obroną wystąpiła jednak zwyciężczyni wojny o Falklandy – brytyjska ekspremier Margaret Thatcher. „Jego działania na Falklandach ocaliły życie wielu Brytyjczyków”, oświadczyła wówczas.

Na dobrą sprawę „Zatruty pokój” zaczyna się w połowie 1943 roku – w momencie, gdy było jasne, iż rozpętana przez Hitlera „wojna totalna” zakończy się klęską III Rzeszy i wykształceniem zupełnie nowego układu sił na świecie. Dallas opisuje dość szczegółowo dwa ostatnie lata działań wojennych w Europie (włącznie z D-Day i bitwą o Ardeny), spotkania „Wielkiej Trójki” czy proces instalacji rządów „demokracji ludowej” w Europie Środkowo-Wschodniej. Sporo miejsca poświęca również tym zjawiskom i wydarzeniom, o których zaabsorbowani „jałtańską zdradą” Polacy rzadko pamiętają.

Można się zżymać, obserwując, jak zbankrutowani Grecy przelewają na Niemców swoją złość i frustrację. Nie można jednak przy tym zapominać, jak wiele ran pozostawiła w Grecji czteroletnia niemiecka okupacja. Jedną z nich był wielki głód z przełomu 1941 i 1942 roku, który pochłonął co najmniej 100 tysięcy ofiar.