Wpisy w kategorii Recenzje

Druga wojna światowa, chociaż tak odległa i tak dobrze udokumentowana, wiąż kryje wiele tajemnic. Są tajemnicami przynajmniej dla przeciętnych obywateli, a nawet tych nieco mniej przeciętnych, bo na przykład badaczy i historyków tamtego okresu, wiele bowiem dokumentów ciągle opatrzonych jest klauzulami tajności i niewiele wskazuje na to, żeby poszczególne państwa skłonne były dzielić się sekretami przeszłości z ogółem społeczeństwa. Dlatego zwłaszcza jeśli chodzi o działalność wywiadów i służb specjalnych, ciągle skazani jesteśmy na wiele domysłów, a dotychczas opublikowane prace z różnych względów nie zawsze opowiadają prawdę o tym jak się rzeczy miały

Książkę Rolfa-Dietera Műllera wydano w nowej, niedawno wprowadzonej w Bellonie szacie graficznej. Na szczególną uwagę zasługują dobrze dobrane i wkomponowane w treść zdjęcia, mapy i przedruki plakatów propagandowych. Jednak jest jedno „ale”, otóż fotografie na okładce nijak się mają do treści książki, może oprócz zdjęcia portretowego Adolfa Hitlera. Poza tym na okładce są żołnierze „Freikorpsów” z 1919/1920 roku i dwa czołgi T-34, z czego jeden to wrak. Jak to się ma do tematu, nie wiem.

Skrzywiłem się bezwiednie, dublety… Idea podwójnych strzałów powstała w czasach, kiedy powszechnie używano rewolwerów – pistolety zbyt często się zacinały, względnie te w miarę bezawaryjne zawierały mniej niż dziesięć pocisków w magazynku. Z jednej strony trzeba było oszczędzać amunicję, z drugiej – mieć pewność, że trafiony przeciwnik już się nie podniesie.

Akcja książki – jak sam tytuł wskazuje – toczy się w Malborku, stolicy państwa krzyżackiego, skąd na spotkanie z koalicją polsko-litewską wyrusza zakonna armia, wspierana przez rycerskich gości z całej Europy. Główny bohater Eberhard von Hohendorf, młody rycerz Zakonu Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, zostaje wyznaczony przez wielkiego mistrza do obrony zamku w przypadku ewentualnej porażki Krzyżaków i oblężenia malborskiej twierdzy. Dodatkowo zostaje mu powierzone zadanie strzeżenia największej tajemnicy Ulricha von Jungingen.

Amerykański styl prowadzenia wojny charakteryzuje dążenie do maksymalnego ograniczenia strat w ludziach, własnych oczywiście, a nie przeciwnika. Z tego między innymi względu w czasie drugiej wojny światowej odpuszczono zdobywanie Berlina, zostawiając go Rosjanom i z tego też powodu wiele bitew na Pacyfiku określa się mianem krwawych, mimo że w porównaniu z nawet niewielkimi starciami na froncie wschodnim ich starty te były wielokrotnie niższe. Takie miano zyskały tez bitwy o Iwo Jimę czy tytułowa ostateczna bitwa – o Okinawę.

Amerykańska wojna domowa – zwana w naszym języku polskim secesyjną – to w Polsce temat słabo znany, zarówno jako temat historyczny, jak i motyw literacki. Oczywiście każdy zna „Przeminęło z wiatrem”, wypada też, aby kulturalny Czytelnik przynajmniej kojarzył „Szkarłatne godło odwagi”, lecz zasadniczo dla wydawców i tłumaczy znad Wisły ten kluczowy okres w historii naszego największego, bądź co bądź, sojusznika to wciąż terra incognita. Tym bardziej dla tutejszych pisarzy. Oczywiście było kwestią czasu powstanie naszej, rodzimej powieści o wojnie secesyjnej.

Najnowsza pozycja Borowiaka, wydana oczywiście w Almapress, dotyczy największego przedwojennego polskiego okrętu – stawiacza min ORP Gryf. Dziwna jest to książka. Przeważnie do czynienia mamy z historiami opisującymi przebieg służby okrętów, ich dokonania bojowe i przeprowadzone misje. Jak jednak napisać książkę o okręcie, który zatopiono już w pierwszych dniach wojny? Okazuje się, że można i wcale nie wygląda to źle.

Temat niemieckich sił zbrojnych, a szczególnie jednostek cudzoziemskich w składzie właśnie Waffen SS, chyba jeszcze długo będzie cieszył się zainteresowaniem nie tylko polskich czytelników. Nie będę ukrywał, że mnie to cieszy.

„Chwała i zdrada” z pewności zasługuje na uwagę Czytelnika. Odświeża tematykę nieco w ostatnich latach w polskiej historii zaniedbywaną – front wschodni. Kompleksowe ujecie tematu przy zachowaniu przyjaznej formy stanowią dodatkowe argumenty na jej korzyść. Warto przeczytać, jak to było naprawdę z tą „armią Berlinga”.

Jednak najciekawszymi dziejami w historii całunu jest średniowiecze i w tym momencie widać kunszt autora. Najciekawsza historia zaczyna się, kiedy wspomniane wojska bizantyjskie ruszają na Edessę, by odebrać Arabom świętą relikwię. Bizantyjczykom w czasie kampanii tak zależało na płótnie, że przyjęli warunki, które zazwyczaj stawia się pokonanemu nie zwycięzcy.