Powiem, a raczej napiszę szczerze, że rzadko sięgam po literaturę inną niż historyczna, to znaczy prace naukowe i popularnonaukowe. Z jednym wyjątkiem: jestem absolutnym fanem powieści kryminalnych w stylu retro. Nie ma sensu kolejny raz przypominać polskich klasyków tego gatunku, ponieważ po pierwsze wszyscy zapewne ich znają, a po drugie nie lubię porównywać stylu pisarskiego autorów i ich wizji swoich dzieł.
Przez ostatnie miesiące dość często mówi się i pisze o Belgii, a raczej o fenomenie związanym z brakiem rządu już od ponad dziewięciu miesięcy, co już jest rekordem w historii politycznej świata. Do tego już od kilkunastu lat narasta antagonizm pomiędzy dwoma narodami, które wchodzą w skład państwa belgijskiego, czyli narodami Flamandów i Walonów.
Nieśmiertelna, wiecznie żywa i obecna w publicystyce, literaturze pięknej, naukowej i popularnonaukowej, również filmowcy i scenarzyści seriali nie dają nam o niej zapomnieć. Historia Rzymu, Grecji, Egiptu.
Trudno mi oszacować, ile ukazuje się rocznie książek na temat historii III Rzeszy i jak wiele z nich jest dobrych, ciekawych, a co najważniejsze wnoszących pewną nowość do dotychczasowego stanu wiedzy. Wiem natomiast, że jedną z najciekawszych pozycji na temat historii Niemiec i Niemców w latach 1933–1945, którą udało mi się przeczytać w ciągu ostatniego roku, jest książka Petera Fritzschego.
Od 1964 roku część prasy Republiki Federalnej Niemiec coraz więcej uwagi poświęcała zagadnieniu uczestnictwa Niemców w wojnie w Wietnamie. Jeden z dziennikarzy Die Welt tak napisał w felietonie: „trzeba nauczyć się toczonej dziś wojny”.
Motywy wstąpienia do sił powietrznych marionetkowego państwa były różne; od nieuznania sposobu podpisania zawieszenia broni, przez niechęć do walki u boku niedawnego wroga, z którego ręki, jak by nie było, zginęło wielu kolegów, po chęć obrony Włoch przed nalotami bombowymi aliantów czy zwykłe poczucie obowiązku i związania przysięgą. Rzadko były to pobudki ideologiczne, odwrotnie jak w siłach lądowych.
W tym roku wyszła książka profesora Dennisa Deletanta „Rumunia. Zapomniany sojusznik Hitlera”, która w oryginale ukazała się w 2005 roku. I tu należy się małe sprostowanie: tytuł może być nieco mylący dla polskiego Czytelnika, ponieważ nie jest to monografia udziału Rumunii, czwartego pod względem zaangażowania na froncie wschodnim państwa Osi na froncie wschodnim, ale monografia losu Żydów i Romów w tym kraju i pod jego panowaniem.
Zasłynęła ze śmiałych akcji „żywych torped” pod Gibraltarem i w Aleksandrii. Była to „prywatna armia”, która łącznie z jednostkami bojowymi liczyła 25 tysięcy ludzi (w chwili powstania RSI liczyła sześć tysięcy żołnierzy), jednak była porozrzucana po całym kraju. Co ciekawe, sam jej dowódca nie był zbyt lubiany w sferach rządowych RSI, co kosztowało go kilka dni więzienia w styczniu 1944 roku. Uwolniono go z obawy przed zamachem stanu ze strony Niemców (których był ulubieńcem) i jego oddziałów. Poza tym prezentował również bardzo wysokie umiejętności wojskowe, co rzadko się zdarzało wśród Włochów.
Chociaż Mussolini pozostał tytularną głową państwa, do końca wojny i życia był żałosną figurą i – jak jego państwo – marionetką w rękach niemieckich mocodawców. Dokonywał inspekcji oddziałów wojskowych i kierował republiką z pomocą marszałka Grazianiego, ale w istocie był już złamaną istotą.
Trzeba przyznać, że historia działań partyzanckich w czasie II wojny światowej nie należy do najłatwiejszych, o czym mogą świadczyć spory i dysputy nad polskim podziemiem niepodległościowym w czasie wojny. Nadal ukazują się nowe publikacje dotyczące działań AK, NSZ, BCh, AL, mające na celu napisanie tejże historii niemal od nowa i wyprostowanie narosłych niedomówień, nieścisłości i legend. No ale to już polska działka. Pod naszym bokiem, za wschodnią granicą, także powstają prace, i to bardzo dobre, poświęcone tej tematyce.
