Głupio tak zaczynać recenzję od stwierdzenia, że mamy do czynienia z książką dziwną, ale… Mamy do czynienia z książką dziwną. W pewnym sensie z dwiema książkami wymieszanymi naprzemiennie w jednej oprawie. Pierwsza „książka” to reportaż autora z jego podróży po północnej Afryce.
Siedemdziesiąta rocznica wybuchu II wojny światowej w oczywisty sposób wiąże się z wypuszczeniem na rynki wydawnicze książek poświęconych największemu konfliktowi zbrojnemu w historii. Trudno się temu dziwić, zresztą nie ma w tym nic nagannego – wręcz przeciwnie, jest to najlepszy możliwy pretekst do szerzenia wiedzy o tej wojnie. Do wydawnictw, które postanowiły zdyskontować jubileusz, dołączył warszawski W.A.B., wydając niewielką książeczkę autorstwa znanego naszym Czytelnikom Richarda J. Overy’ego.
Tak jakoś z przyczyn niezależnych wynikło, że książka, która w księgarniach znalazła się na rocznicę zakończenia II wojny światowej, u nas pojawia się bliżej rocznicy zakończenia kampanii wrześniowej. Berlin 1945 trafił bowiem w moje ręce bardzo późno, warto jednak było czekać na kawał tak świetnej literatury faktu.
Obchodzimy w tym roku siedemdziesiątą rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej. Jest to świetna okazja dla wydawców, aby korzystając z większego zainteresowania ludzi tym tematem, wydać i rozreklamować nowe książki o tej tematyce lub przypomnieć czytelnikom pozycje starsze, które nie straciły na aktualności. Trudno zresztą mówić o utracie aktualności w przypadku książek, które opisują wydarzenia sprzed sześćdziesięciu lat, jednak nie jest to niemożliwe. Wszak badania ciągle trwają, nowe dokumenty wychodzą na jaw, a historia największego konfliktu w historii świata ciągle nie jest do końca poznana.
Widzimy tytuł i właściwie wiemy już wszystko o książce. Z małym uzupełnieniem, że nie chodzi o cały okres światowego konfliktu od jego początku we wrześniu 1939 roku do maja roku 1945, ale jedynie o ten najwcześniejszy jego fragment – wojnę obronną Polski jesienią 1939 roku i okres zaraz po niej, kiedy niemieckie siły zbrojne były zarządca okupowanego terytorium.
Bałkany od wieków pozostają jednym z najbardziej niestabilnych i zapalnych rejonów świata. W Europie chyba nie mają sobie równych. W ciągu kolejnych lat dochodziło tam do zjednoczeń i podziałów, jedne państwa upadały, a na ich miejscu pojawiały się kolejne. Działo się tak właściwie od początku, jak tylko pojawiło się tam pierwsze zorganizowane formy państwowości, a wynikało to ze szczególnego położenia tego regionu, przez który przebiegała granica Wschodniego i Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego.
Książka o historii Dywizji Pancernej SS „Hitlerjugend” jest przedrukiem jej oryginalnej angielskiej wersji. Pozycja, podobnie jak inne z tej serii, jest pięknie wydana, z mnóstwem bardzo ciekawych i świetnie dobranych zdjęć oraz mapek dopasowanych do treści danego podrozdziału, a nawet strony.
Dzisiaj wszyscy wiemy, czym był komunizm, czy właściwie realny socjalizm, i jakim państwem był Związek Radziecki. Nie trzeba chyba nikomu przypominać wszystkich zbrodni i niegodziwości, jakich dopuściły się w imię światowej rewolucji przywódcy tego państwa. Jednak nie zawsze i nie wszędzie tak było. O ile my mieliśmy to nieszczęście, że z ZSRR mieliśmy bezpośrednią styczność, co na kilkadziesiąt lat zadecydowało o losach naszego państwa, o tyle na zachodzie, a szczególnie w Stanach Zjednoczonych, sytuacja była zupełnie inna. Zwłaszcza w okresie lat trzydziestych i czterdziestych, kiedy to socjalizm jawił się jako nowy, wspaniały ustrój, a ZSRR stał się jednym z głównych zwycięzców nad niemieckim nazizmem.
Nazwisko autora nie powinno być obce pasjonatom II wojny światowej, a szczególnej tego jej apektu, który wiązał się z bronią pancerną. Emerytowany brytyjski generał jest jednym z najwybitniejszych specjalistów, jeśli chodzi o to zagadnienie, ze szczególnym uwzględnieniem działalności jednostek Waffen-SS. Czytelnicy naszego serwisu z pewnością pamiętają jego dwie poprzednie książki, które doczekały się pochlebnych recenzji na naszych elektronicznych łamach. Obecna książka jest kolejną z tej samej serii i stanowi kontynuację „Stalowego piekła”, opowiadającego o walkach I Korpusu Pancernego SS w Normandii w 1944 roku.
Tak się jakoś złożyło, że trafiają do mnie ostatnio przede wszystkim książki ściśle naukowe w każdym tego słowa znaczeniu. Naukowe, a więc nie popularyzatorskie. Naukowe, a więc obszernie korzystające ze źródeł i badań własnych autorów. Naukowe, a więc niebędące lekkimi lekturami. Książka Eugeniusza Cezarego Króla również zalicza się do tego grona.
