12 maja kanadyjska Narodowa Służba Śledcza Sił Zbrojnych postawiła zarzuty żołnierzowi rezerwy, który wezwał wszystkich wojskowych, aby odmówili pomocy przy dystrybucji szczepionek przeciwko COVID-19. W postępowaniu przygotowawczym śledczy wojskowi zgromadzili materiał, który był wystarczający do jego skierowania przeciwko o przestępstwo związane z buntem. Podchorążemu Ladislasowi Kenderesiemu postawiono zarzut „usiłowania przekonania innej osoby do wzięcia udziału w buncie”.

Przestępstwo to stypizowane jest w przepisach karnych ustawy o obronie narodowej. Warto zauważyć, że jest to kanadyjskie wojska lądowe zdecydowały się na taki zarzut wobec jednego ze swoich członków po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat. Kenderesiemu postawiono również drugi zarzut: zachowania w sposób niegodny oficera.

Kenderesi pojawił się na wiecu, który odbył się w grudniu w Toronto, i zgromadził przeciwników obostrzeń wprowadzonych przez kanadyjski rząd. Ubrany był w mundur sił zbrojnych Kanady i wypowiadał się na temat szczepionki przeciwko wirusowi SARS-CoV-2, twierdząc, że jest ona zabójcza. Wezwał personel wojskowy, aby nie angażował się w rządowe plany dystrybucji szczepionki.



– Proszę wojskowych, którzy są w służbie czynnej, kierowców ciężarówek, lekarzy, saperów, kimkolwiek jesteście, nie przyjmujcie tego niezgodnego z prawem rozkazu dotyczącego dystrybucji tej szczepionki – powiedział Kenderesi na wiecu. – Mogę zostać obrzucony gównem za to, co teraz robię, ale już mnie to nie obchodzi – dodał.

Film z jego przemówienia opublikowano na YouTube. Kenderesi miał cywilny nóż myśliwski przypięty do kanadyjskiego munduru, na głowie miał nieregulaminowe nakrycie głowy, mieszające elementy umundurowania. Siły zbrojne uznały, że jego ubiór i zachowanie było niegodne żołnierza. Z kolei tłum wiwatował podczas przemówienia.

Rzecznik prasowy Departamentu Obrony Narodowej, Dan Le Bouthillier, powiedział, że wkrótce nastąpi zamknięcie śledztwa i sporządzony zostanie akt oskarżenia, którym zajmie się później wojskowy wymiar sprawiedliwości. Dodał również, że Kenderesi został zwolniony z pełnienia obowiązków żołnierza służby czynnej po incydencie z grudnia. Kenderesi był członkiem kadry instruktorskiej Centrum Szkoleniowego Kadetów Blackdown w bazie wojskowej w Borden w stanie Ontario.



Zwolennicy Kenderesiego sfilmowali wojskowych odczytujących postawione mu zarzuty i umieścili krótki materiał na stronie GoFundMe, na której utworzono wyrażający poparcie dla żołnierza. Napisano, że Kenderesiego oskarżono 12 maja za wypowiadanie się 5 grudnia „przeciwko eksperymentalnej terapii genowej na zgromadzeniu w obronie praw człowieka na Dundas Square w Toronto”.

Twórcy strony napisali, że podejrzanemu grozi kara dożywotniego pozbawienia wolności w przypadku skazania, ale źródła związane z resortem obrony twierdzą, że taka kara jest wysoce nieprawdopodobna. Zgodnie z kanadyjskim prawem wojskowym za przestępstwa związane z buntem grozi jednak kara dożywocia, podczas gdy maksymalny wymiar kary za skandaliczne zachowanie wynosi pięć lat. Inicjatywa GoFundMe ma na celu zebranie pieniędzy na obronę Kenderesiego w procesie, w tym opłacenie wykwalifikowanego adwokata.

Punkt szczepień w Montrealu.
(Great11, Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International)

Le Bouthillier stoi na stanowisku, że jeśli tylko Kenderesi zechce, będzie mieć bezpłatny dostęp do prawnika przydzielanego przez Departament Obrony Narodowej. Na stronie opublikowano również film prezentujący wypowiedź podejrzanego przed spotkaniem z urzędnikami kanadyjskich sił zbrojnych.

– Odmawiam tylko małą modlitwę za siebie oraz modlitwę za Kanadę i Kanadyjczyków – przekazał oglądającym. – Mam nadzieję, że moje wysiłki i to, co zrobiłem, nie poszły na marne.

– Postawienie zarzutów związanych z buntem jest w dzisiejszych czasach niespotykane w kanadyjskich siłach zbrojnych – powiedział prawnik z Ottawy Michel Drapeau, który jest emerytowanym pułkownikiem specjalizującym się w prawie wojskowym. – Prawdopodobnie należałoby cofnąć się do późnych lat czterdziestych w Królewskiej Kanadyjskiej Marynarce Wojennej.



W książce „Military Justice in Action” Drapeau odnotował trzy wydarzenia związane z powszechnym protestami przeciwko przywódcom wojskowym, do których doszło pod koniec lat czterdziestych ubiegłego wieku. Buntownikami byli kanadyjscy marynarze występujący przeciwko niekompetentnemu przywództwu i złym warunkom na okrętach. Marynarka wojenna w dokumentach unikała używania oficjalnego określenia tych wydarzeń terminem „bunt”. Niezależnie od tego sprawców oskarżono, a postępowanie sądowe wykazało ich winę. Proces zakończył się orzeczeniem kary pozbawienia wolności.

– Wstępna kwerenda postępowań przygotowawczych prowadzonych w ciągu ostatnich dwudziestu lat nie wykazała, aby komukolwiek postawiono zarzuty związane z próbami przekonania innej osoby do przyłączenia się do buntu – podsumował Le Bouthillier.

Organizatorzy wiecu przeciw obostrzeniom pandemicznym twierdzili, że Kenderesi służył w różnych jednostkach jako kierowca czołgu i strzelec karabinu maszynowego oraz był wyszkolony w walce wręcz. W czasie, gdy przemawiał, miał przebywać na zwolnieniu lekarskim, ale wersja ta nie uzyskała potwierdzenia ze strony rządowej. Obecnie pozostaje on w wojsku „do czasu rozstrzygnięcia zarzutów”. Krótko po grudniowym wiecu kanadyjskie siły zbrojne skonfiskowały mundur Kenderesiego i sprzęt wojskowy, którym dysponował.

Zobacz też: Nigeria: Loty krajowe odpowiedzią na zagrożenie na drogach

(ottawacitizen.com)

US Navy / Petty Officer 1st Class Paul Seeber