Posts tagged Trio

Znacie to uczucie, kiedy chwytacie do ręki książkę, a ona swą grubością – chociaż nie wiem jak byście kochali historię – Was przeraża i mówicie: „Nie ma takiej możliwości, żebym ją całą przeczytał!”. Też ostatnio tak miałem, lecz od razu mogę wszystkich uspokoić – było warto. Książka jest gruba, ale ja po prostu ją pochłonąłem, choć bardzo duży wpływ na to miał nie tyle ciekawy temat, ile specyficzny sposób, w jaki została napisana. No ale po kolei.

W ostatnich latach Arktyka zmieniła swoje znaczenie w polityce światowej. Nie jest już to tylko zapomniany obszar pokryty czapą lodową, ze względu na globalne ocieplenie radykalnie wzrosła jej wartość strategiczna. Z tego względu monografia Krzysztofa Kubiaka wpisuje się w aktualnie wysoki poziom zainteresowania Arktyką ze strony naukowców, publicystów i przede wszystkim polityków wielu państw, w tym mocarstw światowych.

Historia niejedno ma oblicze, czasami przywleka ich więcej nawet niż sam Światowid. Obok szczęku mieczy, bicia w tarabany i wykrzykiwanych komend, w przeszłości można było usłyszeć również dźwięki fletu. I to nawet w tak odległej krainie jaką jest Japonia. Natomiast książka „Gagaku” doskonale to obrazuje.

Naszą transformację ustrojową można oceniać różnie, jednak faktem jest, że są miejsca gdzie została przeprowadzona dużo gorzej. Chodzi o Rumunię, kraj przez wiele lat (a często i obecnie) w powszechnej świadomości uważany za zacofany i bardzo biedny. Wszedł w struktury NATO w 2004 roku, a do Unii Europejskiej (mocno na kredyt) – w 2007, czyli odpowiednio pięć i dwa lata później niż Polska. O tym, jakie były koleje losu tego czarnomorskiego państwa, opowiadają Adam Burakowski i Marius Stan w swojej najnowszej książce „Kraj smutny, pełen humoru. Dzieje Rumunii po 1989 roku”.

Moneta mówi nam dzisiaj przede wszystkim o tym, co za nią możemy kupić. Ale dla archeologów i historyków ten niewielki, kilkunastomilimetrowy krążek z mniej lub bardziej szlachetnego kruszcu jest kopalnią informacji. Udowadniają to artykuły zebrane w tomie „Numizmatyka średniowieczna” autorstwa profesora Stanisława Suchodolskiego.

Wielowieyski niewątpliwie skłania do dyskusji. Jak wtedy, gdy pisze o bitwie pod Grunwaldem i zaprzepaszczonej szansie na zajęcie Malborka. Militarne niewykorzystanie tej wiktorii spowodowało zdaniem Autora nie tylko odsunięcie generalnej rozprawy z Krzyżakami o Pomorze o kolejne pół wieku, ale miało konsekwencje bardziej dalekosiężne. Otóż ugruntowało na kolejne trzysta lat wschodnią orientację w polskiej polityce zagranicznej. A może zrobił to nie Jagiellon, ale już Piast – Kazimierz Wielki – anektując Ruś Czerwoną? Z drugiej strony trudno nie przytaknąć Autorowi, gdy pisze o realnej możliwości zwycięstwa w Powstaniu Listopadowym (gdyby tylko dowodzili mniej kunktatorscy generałowie od Chłopickiego i Skrzyneckiego) lub gdy nieudany marsz Napoleona na Moskwę w 1812 roku rozpatruje poprzez szanse na odbudowanie Polski w innym charakterze niż kadłubowe Księstwo Warszawskie.

Ciekawie ukazano proces przekazywania władzy w 1951 roku – po zabójstwie króla Abd Allaha I – jego wnukowi Husajnowi z pomięciem syna Abd Allaha, Talala, który był chory psychicznie. Talal panował zaledwie kilka miesięcy i była to władza pozorowana. Ministrowie i najważniejsze osoby w państwie obawiały się jego nieprzewidywalności wynikającej z choroby. Stąd szybko władzę przejęła Rada Regencyjna, a następnie na tron wstąpił Husajn I.

Okres PRL jest jednym z tematów najbardziej eksploatowanych przez polskich historyków. Archiwalia są w większości w kraju, literatura jest już bardzo bogata, żyje także wielu świadków. Wydawałoby się, że napisanie interesującej pracy traktującej o wycinku tamtej rzeczywistości powinno być prostym zadaniem. „Patriotyzm wojskowy” pokazuje, że nie zawsze tak bywa.

Czy jest ktoś, kto nie pamięta „Człowieka z żelaza” Andrzeja Wajdy, kto nie pamięta pierwszych odcinków kultowego serialu „Dom” i perypetii braci Talarów, którzy odbudowują zniszczoną stolicę, a jeden z braci jest przodownikiem pracy socjalistycznej i zbiera pochwały oraz odznaczenia, a zarazem okazuje się być kompletnym nieudacznikiem jeśli chodzi o kierowanie budową?

Książka pojawiła się niecałe dwa lata temu i aż dziw bierze, iż nie wzbudziła zainteresowania mediów i środowiska historycznego, a w pełni na to zasługuje. Dlaczego? Po pierwsze: ukazuje historię dwu państw, a bardziej dwu narodów, w bardzo dla obu ważnym czasie, w latach 1904–1945. Po drugie: autorzy prezentują pierwsze tak kompleksowe i tak ciekawe opracowanie historii stosunków dyplomatycznych Polski i Japonii. Niestety u nas zainteresowanie mediów i tygodników wzbudzają sprawy kontrowersyjne, a szkoda, bo w tej książce są przynajmniej trzy gotowe scenariusze na filmy. No ale powoli i po kolei.