Książka, którą opiszę tym razem, nie znajduje się w głównym obszarze zainteresowań naszego serwisu – nie jest to bowiem pozycja traktująca o uzbrojeniu, historii czy polityce. Zarówno historia jak i polityka znalazły w tej pozycji miejsca dla siebie, ale są one niezbyt eksponowane, gdyż “Zrozumieć Arabów” to książka o ludziach, o Arabach, opisująca ich z perspektywy człowieka “Zachodu”, o wszystkim, co w ich kulturze, tradycji, wierzeniach i sposobie myślenia może być dla niego – przeciętnego Europejczyka czy Amerykanina – dziwne lub niezrozumiałe.

Właśnie do mieszkańców USA i Starego Kontynentu skierowane jest dzieło doktor Margaret Nydell. Docelową grupą odbiorców są oczywiście ludzie, którzy udają się do któregoś z krajów arabskich, i to raczej na dłużej niż 7 dni z biurem podróży. Dlatego też znajdziemy tu porady, jak traktować podwładnych i przełożonych i jak zachowywać się wobec sąsiadów, jakie reguły rządzą składaniem wizyt. Są to więc oczywiście wskazówki dla przedsiębiorców wysyłanych w ten rejon przez pracodawców (albo jadących tam z własnej woli), ale z pewnością i ci siedmiodniowi turyści znajdą tu mnóstwo przydatnych informacji, choćby na temat tego, jak powinny się ubierać panie, by nie urazić miejscowych. Trzeba bowiem pamiętać – a “Zrozumieć Arabów” przedstawia nam to w sposób bardzo dogłębny – że Bliskim Wschodem w stopniu nie do pomyślenia dla Europejczyka rządzą konwenanse i emocje.

Na marginesie: gdyby to zależało ode mnie, wprowadziłbym egzamin ze znajomości treści tej pozycji, a jego zdanie byłoby jednym z warunków niezbędnych do spełnienia przy wjeździe do jakiegokolwiek kraju arabskiego. I w odwrotną stronę również, a jeśli nie ma książki “Zrozumieć ludzi Zachodu”, to specjalnie w tym celu należałoby ją napisać. Gotów jestem założyć się o każde pieniądze, że pozwoliłoby to uniknąć wielu nieporozumień.

No dobrze, zapyta ktoś, wszystko fajnie, ale co ta książka robi tutaj? Otóż tak się składa, że w XXI wieku życie świata przebiega w dużej mierze pod dyktando różnych starć – społecznych, politycznych – między cywilizacją islamu a cywilizacją “Zachodu”. Bardzo często ludzie chcieliby się na ten temat wypowiedzieć, ale zwyczajnie brakuje im rzetelnej wiedzy, albo jeszcze gorzej – wypowiadają się, mimo że brakuje im wiedzy. Właśnie zainteresowanych relacjami Arabów z Europejczykami i Amerykanami chciałbym zachęcić do zapoznania się z tą książką.

Na blisko 160 stronach czytelnik otrzymuje obszerny przegląd arabskiego stylu bycia, arabskich stosunków społecznych, przyjętych i niedopuszczalnych zachowań, łącznie z podstawowymi informacjami o języku arabskim i krajach arabskich, z uwzględnieniem podobieństw i różnic między nimi. Margaret Nydell rzetelnie i nawet obiektywnie (choć nie da się nie zauważyć jej fascynacji światem arabskim) prezentuje wszystko, co mogłoby nas fascynować lub zastanawiać, dając przy tym do zrozumienia, iż skoro nie wyobrażamy sobie, by Niemiec czy Amerykanin – zwłaszcza u siebie w kraju – zachowywał się jak rodowity poddany dynastii Saudów, to i po tym poddanym nie powinniśmy oczekiwać, że odniesie się do Niemca, jak gdyby sam był Niemcem.

Pozostaje odpowiedź na sakramentalne przy każdej recenzji pytanie: czy kupić?

Odpowiem w ten sposób: na pewno warto przeczytać. Jest to książka na tyle wartościowa, że powinna ją mieć na stanie każda biblioteka (panie bibliotekarki, do księgarń!) i na tyle ciekawa, by każdy, niezależnie od zainteresowań chętnie ją przeczytał, a jeżeli Ciebie, drogi Czytelniku, akurat w jakikolwiek sposób bliżej ciekawią zagadnienia kultury arabskiej bądź relacji Arabów z Zachodem, to jest to dla Ciebie lektura obowiązkowa, którą warto mieć na własnej półce.