12 maja 2008 roku zgasła „najjaśniejsza gwiazda na tle okupacyjnej nocy” – Irena Sendlerowa, postać heroiczna, dzięki której możemy z dumą mówić o człowieczeństwie w realiach II wojny światowej. Nie dopuszczam do siebie myśli, iż ktoś z Czytelników nie zna choćby podstawowych informacji o życiu tej niezwykłej kobiety-legendy.
Książka pod redakcją Anny Mieszkowskiej jest opowieścią o życiu Ireny Sendlerowej. Jest to nowe, poszerzone i uzupełnione wydanie pierwszej biografii „siostry Jolanty” pod tytułem „Matka dzieci Holocaustu. Historia Ireny Sendlerowej” z 2004 roku. Książka zyskała rozgłos w świecie, a na jej kanwie John Kent Harrison nakręcił film „Dzieci Ireny Sendlerowej” z Anną Paquin. Produkcja zyskała wiele nagród i pozwoliła rozsławić imię bohaterki. Sukces wydawniczy i filmowy pierwszego dzieła traktującego o losach „siostry Jolanty”, aż w końcu śmierć bohaterki, skłonił zapewne wydawcę do wydania wznowienia dzieła. „Dzieci Ireny Sendlerowej” to uzupełnione, poprawione wydanie „Matki dzieci Holocaustu” wzbogacone o rozdział „Życie po książce”.
Nie jest to klasyczna biografia. Autorka, dla której znajomość z bohaterką również była wielkim przeżyciem, porzuca „chłodny obiektywizm” którym zazwyczaj kierują, a przynajmniej starają się kierować, biografowie. Często oddaje głos samej bohaterce i osobom z jej otoczenia – zwłaszcza tak zwanym dzieciom Holocaustu. Sama również nie ukrywa emocji związanych ze znajomością z Sendlerową.
Publikacja ma na celu przedstawić życie i działalność bohaterki, nie ograniczając się do chwalebnej roli odegranej przy ratowaniu żydowskich dzieci. Trzeba wiedzieć, że Irena Sendlerowa całe życie poświęciła pracy społecznej, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. Biografia ma też pozwolić Czytelnikowi odkryć fenomen kobiety, która wykrzesała z siebie tyle energii i odwagi, aby sprostać iście heroicznemu zadaniu – ratowania dzieci z warszawskiego getta. Nie wymaga znajomości dokładnych dziejów Holocaustu ani okupacji hitlerowskiej w Polsce – łatwo przyswoją sobie jej treść zarówno miłośnicy historii, jak i laicy, których postać i środowisko życia bohaterki może zainspirować do głębszego poznania warunków, w jakich przyszło jej służyć bliźniemu.
Doskonale wiemy, że mimo nieocenionych zasług gwiazda bohaterki rozbłysła dopiero na starość, w „wolnej Polsce”, która na szczęście zdążyła uhonorować za nadzwyczajny wysiłek w ratowaniu Żydów i pracy społecznej. Gdy odchodziła – znał i podziwiał ją cały świat. Nie zawsze jednak, a wytłumaczenie tego stanu znajduje ważne miejsce w publikacji.
Książka rozpoczyna się od opisu nietypowego zdarzenia: pracy czterech amerykańskich uczennic, które na podstawie odnalezionej w prasie wzmianki o bohaterskiej Polce przeprowadziły własne badania, a owocem ich wnikliwości było dziesięciominutowe przedstawienie teatralne „Holocaust. Życie w słoiku”. Cztery nastolatki rozsławiły na cały świat imię Polki ratującej żydowskie dzieci – Sendlerową zainteresowały się media. Anna Mieszkowska towarzyszy Irenie Sendlerowej podczas kolejnych udzielanych wywiadów, notowała odpowiedzi i reakcje, tworząc obraz skromnej i cichej bohaterki, która zawsze podkreśla zaangażowanie wielu osób, dzięki którym mogła działać. Koncepcja publikacji, ustalona z samą główną bohaterką, pozwala jej „dopowiadać” własne wspomnienia.
Jest to dzieło niezwykłe, niemniej, niewyczerpujące tematu. Działalność zawodowa, społeczna i konspiracyjna przyćmiewa życie prywatne. Ma charakter po części wspomnieniowy, a przez to bardziej ogólny jeśli chodzi o ścisłą faktografię. Samo wydanie oceniam jako bardzo dobrze. Staranne wykonanie, twarda okładka, liczne zdjęcia, brak błędów edytorskich – naprawdę zadowolą każdego odbiorcę.
„Dzieci Ireny Sendlerowej” to książka warta lektury. Dzięki niezwykłym staraniom Anny Mieszkowskiej odkryjemy fascynującą opowieść o życiu i działalności jednej z największych Polek XX wieku. Jak najbardziej polecam pochylić się nad lekturą.
Liczba stron: 376
Miejsce wydania: Warszawa
Rok wydania: 2009
Oprawa: twarda
Wymiary: 155 x 235 mm
ISBN: 978-83-7495-766-3
