31 sierpnia prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan zapowiedział powstanie lokalnego odpowiednika izraelskiej Żelaznej Kopuły. Ankara ma utworzyć siecio­cent­ryczną sieć obrony powietrz­nej Stalowa Kopuła (Çelik Kubbe po turecku), na który składać się będzie kilka rozwijanych i produkowanych w kraju systemów prze­ciw­lot­ni­czych o różnym zasięgu. Przyczyną optymizmu co do tego przedsięwzięcia stał się test systemu rakietowego średniego zasięgu Hisar-O, przeprowadzony 18 sierpnia. Pocisk uderzył w cel oddalony o ponad 40 kilo­metrów.

Decyzję w sprawie utworzenia sieci obrony powietrznej podjęto już 27 lipca podczas spotkania Komitetu Wykonawczego Przemysłu Obronnego pod przewodnictwem Erdoğana w pałacu prezydenckim w Ankarze. Według Ahmeta Akyola, dyrektora generalnego Aselsana, za projekt Çelik Kubbe odpowiadają tureckie firmy Aselsan, Roketsan, SAGE i Mechanical and Chemical Industry Corporation (MKE), a koordynacją zajmuje się Prezydium Przemysłu Obronnego. Çelik Kubbe ma być warstwową archi­tek­turą obrony powietrz­nej i prze­ciw­rakie­to­wej uzupeł­niona o systemy walki elektro­nicznej.

Stalowa Kopuła zostanie opracowana przy użyciu zasobów krajowych i na skalę krajową. Warstwy systemów obrony powietrznej, czujniki i efektory będą współpracować w strukturze sieciowej. Integracja umożliwi uzyskanie świadomości sytuacyjnej o zagrożeniach w czasie rzeczywistym i przekazywanie informacji do centrów operacyjnych i decydentów. Elementy sieci będą wspierane przez „sztuczną inteligencję”.

Architektura składać się będzie z sześciu głównych warstw, za które odpowiadać będą konkretne systemy uzupełnione różnymi komponentami dowodzenia i środkami elektro­nicz­nymi. Pierwszym jest hybrydowy system obrony powietrznej Alka, łączący broń elek­tro­mag­ne­tyczną i laserową. Zasięg rażenia laserem wynosi 750 metrów (być może docelowo będzie to 1,5 kilo­metra). Używany jest do zwalczania dronów oraz zdalnego detonowania min i improwizowanych ładunków wybuchowych.

Drugim będzie przenośny zestaw rakietowy Sungur do zwalczania celów w odległości 8 kilo­metrów i na wysokości 4,5 kilo­metra. Opracowując Sungura, tureccy inżynierowie wykorzystali doświadczenie zdobyte podczas licencyjnej produkcji amerykańskich Stingerów i rozwoju tureckich pocisków prze­ciw­lot­ni­czych Hisar-A/-O. Sungur może wykorzystywać nośnik w postaci tureckich pojazdów mino­odpor­nych Vuran lub Kirpi 4 × 4. Staje się wówczas mobilnym systemem VSHORAD przeznaczonym do obrony zgrupowań lub pododdziałów w marszu.

Jako trzeci w kolejności w Stalowej Kopule znajdzie się system rakietowy Levent z 21-komorową wyrzutnią nadającą się do odpalania dwóch typów kierowanych pocisków prze­ciw­lot­ni­czych, w tym Sungurów. Występuje w dwóch odmianach. Pierwsza – bazowania okrętowego – połączy się z systemami radio­loka­cyj­nymi i opto­elek­tro­nicz­nymi jednostki, na której będzie zainstalowana. Druga konfiguracja będzie działać w pełni samodzielnie na swoim nośniku dzięki własnym sensorom.

Dwa kolejne piętra stworzy system prze­ciw­lot­ni­czy średniego zasięgu Hisar (Forteca), bazujący na kontenerowych wyrzutniach pionowego startu. Wykorzystuje dwa typy pocisków napro­wa­dza­nych przy użyciu głowicy termo­wizyj­nej i od tego biorą się jego oznaczenia. Hisar-O ma zasięg 25 kilo­metrów, Hisar-A – 15 kilo­metrów i pułap 8 kilo­metrów. Tę ostatnią wersję można stosować jedno­cześnie przeciwko sześciu celom. Stalowa Kopuła może zostać uzupełniona trzecią wersją która zdolna będzie neutra­li­zować zagrożenia w odległości ponad 120 kilo­metrów.

Hisara zaprojektowano, aby niszczyć cele na małej i średniej wysokości. Będzie występował w dwóch wersjach: osadzony na pojeździe opan­ce­rzo­nym z trój­współ­rzęd­nym radarem, systemami elek­tro­op­tycz­nymi i systemem kiero­wa­nia ogniem oraz na platformie kołowej z wyrzutnią podłą­czoną do jednostki kontroli ognia. Może być stosowany przeciwko różnym rodzajom środków napadu powietrznego, w tym śmigłowcom, pociskom manewrującym i UAV‑om. Jego zadaniem będzie zapewnienie ochrony ugrupowaniom pododdziałów lądowych, bazom lądowym, infra­struk­turze portowej i innym ważnym obiektom.

Za ostatnie piętro odpowiadać będzie system obrony prze­ciw­lot­ni­czej i prze­ciw­rakie­to­wej dalekiego zasięgu Siper (w języku tureckim: Okop), dzieło przed­się­biorstw Aselsan i Roketsan oraz instytutu badawczego Tübitak Sage. Miał stać się odpowiednikiem rosyjskiego systemu S-400. Ahmet Akyol potwierdził jeszcze w lutym, że Siper osiągnie pełną gotowość operacyjną do końca 2024 roku. Wejdzie na uzbrojenie fregat İstif i nisz­czy­cieli rakietowych obrony powietrz­nej HSHM (Hava Savunma Harbi Muhribi) typu TF-2000.

Siper ma zapewniać dookolne zwalczanie środków napadu powietrznego na dystansie 150 kilometrów i na wysokości od 0,1 do 30 kilometrów. Na poziomie baterii może śledzić do stu celów i jest w stanie razić do dziesięciu jednocześnie. W przyszłości – w marę postępu prac nad pociskiem Siper Block III – system może być zdolny do niszczenia celów powietrznych w odległości przekraczającej 180 kilometrów.

Uzupełnieniem tych typów uzbrojenia będą samobieżne lufowe zestawy przeciwlotnicze Korkut kalibru 35 milimetrów i artyleryjsko-rakietowe systemy obrony powietrznej Aselsan Gürz osadzone na podwoziu samochodu ciężarowego Seyit/Tatra Force 8 × 8.

To nie pierwszy tego typu pomysł administracji Erdoğana. Ponad sześć lat temu informowaliśmy o podobnych tureckich planach. Lokalny system podobny do izraelskiej Żelaznej Kopuły miałby być zaprojektowany, aby przeciwdziałać zagrożeniom ze strony Kurdów i innych bojowników. W pierwszej kolejności chroniona miałaby być granica z Syrią, z której terytorium zagrożenie jest największe. Media tureckie ochrzciły nowy system mianem Złotej Klatki (Altın Kafes). Miałaby zwalczać środki napadu powietrznego (pociski rakietowe, artyleryjskie i moździerzowe) wycelowane w rejon miast Kilis i Hatay.

Złotą Klatkę pomyślano wówczas jako system szybkiego reagowania bliskiego zasięgu na bazie samo­bież­nych lufowych zestawów prze­ciw­lot­ni­czych Korkut kalibru 35 mili­metrów, połączonych z siecią stacji radio­loka­cyj­nych (niewykluczone, że te też będą odgrywać rolę uzupełniającą w ramach Stalowej Kopuły). System zaprojektowano do zwalczania środków napadu powietrznego, w tym pocisków manewrujących i dronów. Dzięki stabilizowanej i bezzałogowej wieży może strzelać w marszu, co miało sprawiać, że przeznaczony byłby do ochrony zgrupowań wojsk. W przyszłości ma też chronić bazy wojskowe, obiekty infrastruktury krytycznej i większe skupiska ludności.

Aselsan