Wpisy w kategorii

Imperium mongolskie było jednym z największych organizmów państwowych w dziejach. Jego twórca, Czyngis Chan, …

Ponadtrzydziestoletni okres panowania cara Symeona (893–927), drugiego zaledwie chrześcijańskiego władcy Bułgarii1, jest czasem wyjątkowym …

Kanonik krakowski zaprezentował rys postaci Bolesława, który „był mianowicie bardzo urodziwy, cechowały go wielka roztropność umysłu i wielkoduszność”, a jednocześnie był „bardzo sprawny w rozsądzaniu spraw tak publicznych, jak prywatnych”, dzięki czemu „przysparzał sławy i uznania” sobie i poddanym. Jednocześnie, dodawał kanonik, „natura obdarzyła go wspaniałą i dostojną postawą, wyróżniającą go od innych śmiertelników”, czyli taką – jak możemy się domyślać – która podkreślała monarszy majestat.

Problem genezy i rozwoju Rusi w IX wieku wciąż należy do niezwykle interesujących, a zarazem trudnych zagadnień. Sformułowane w XIX wieku koncepcje rozwoju państwa ruskiego szybko zmieniły się z tematów rozmów naukowców w oręż w walce politycznej. Zasadniczo nawet dziś, pomimo dalece bardziej zaawansowanych badań, nie można jednoznacznie stwierdzić, która koncepcja jest bliższa prawdy.

Teoretycznych założeń islamskiego fundamentalizmu doszukiwać się można już w VIII/IX wieku. Konstruująca ówcześnie swe zasady jedna z głównych szkół prawnych islamu, szkoła hanbalicka, wskazywała obowiązek zachowywania „czystości” koranicznego nauczania, literalnego przestrzegania prawa i braku konieczności dopasowywania do współczesności tekstu świętej księgi. Ahmed ibn Hanbal, założyciel szkoły, próby uzasadniania i reinterpretowania świętych tekstów uważał za profanację. Kontynuator tej tradycji, Ali al-Barbahari, za łamanie praw świętego pisma i niegodne muzułmanina uznawał również rozrywkowy tryb życia, sprzedaż i spożywanie alkoholu, zabawy taneczno-muzyczne.

Po opuszczeniu zamku na księcia Polski i jego orszak napadł zbrojny tłum. Kilku rycerzy zostało poturbowanych, a większemu nieszczęściu zapobiegli towarzyszący Bolesławowi książę saski Bernard i Henryk ze Schweinfurtu. Bolesław podziękował Henrykowi i przyrzekł, że mu pomoże, kiedy tylko zaszłaby potrzeba. Wydaje się, że inicjatorem zamieszek był sam Henryk II, który w zasadzie już nie potrzebował Bolesława Chrobrego, a musiał oddać mu przyrzeczone ziemie.

Pierwszym miejscem, przeciw któremu postanowił się wyprawić Kutajba, był Pajkend. Jako osada dość zamożna, Pajkend miał silną cytadelę i pokaźny zapas broni na wypadek oblężenia. W obliczu groźby ze strony zbliżających się Arabów miejscowi dehkanowie (możni) wezwali na pomoc innych Sogdyjczyków. Koalicja powstrzymała najeźdźców, lecz niestety okazała się niezbyt trwała. Pierwsze dezercje zdarzyły się już w początkowej fazie starcia. Ostatecznie po dziesięciu miesiącach oblężenia forteca upadła, szybko doszło jednak do rewolty. Po jej stłumieniu wszyscy mężczyźni z Pajkendu zostali straceni, a kobiety i dzieci – wzięte w niewolę.

Prawdziwą pasją Uług Bega była astronomia. W swojej stolicy wybudował obserwatorium astronomiczne wyposażone w ogromnych rozmiarów przyrządy do obserwacji ciał niebieskich (zwłaszcza czterdziestometrowy sekstant). I nie poprzestał jedynie na patronacie nad budową. Aktywnie uczestniczył też w pracach naukowych, między innymi osobiście brał udział w sporządzeniu tablic astronomicznych i wytyczaniu map nieba, na których opierał się później tworzący w XVII wieku Jan Heweliusz.

Po odbudowie państwowości polskiej zaistniała możliwość odbudowy siły militarnej królestwa Piastów. Dodatkowo sprzyjały temu czynniki gospodarcze i okrzepnięcie struktury społecznej. Stany walczyły o przywileje, jednocześnie określając swe powinności względem władcy, również te dotyczące obronności. Nie nastąpiło to jednak w ciągu tygodnia czy miesiąca.

Ormianie, którzy przybyli na ziemie ruskie włączone następnie do Rzeczypospolitej, parali się przede wszystkim kupiectwem. Zresztą było to ich główne, obok rzemiosła, zajęcie na przestrzeni wieków. Specyfika tego handlu wynikała nie tylko z jego rodzaju, lecz również z rozmachu jak i zakresu terytorialnego, w którym się on zawierał.