Redakcja serwisu konflikty.pl przygotowała zestawienie najważniejszych naszym zdaniem wydarzeń minionego roku. Każdy redaktor wybrał po trzy tematy.
Paweł Behrendt
1. USAF wprowadza cybernetyczne systemy uzbrojenia
Siły powietrzne Stanów Zjednoczonych od początku roku rozpoczęły wprowadzać do służby cybernetyczne systemy uzbrojenia, czyli specjalistyczne oprogramowanie przeznaczone do ochrony wojskowych sieci informacyjnych i aktywnego zwalczania cyberzagrożeń. Wyraźnie widać rosnąca rolę działań w cyberprzestrzeni, które jeszcze do niedawna były bardziej domeną autorów s-f.
2. Dziewiczy lot Shinshina
Pierwszy lot japońskiego demonstratora technologii myśliwca piątej generacji X-2 oznaczał dołączenie Kraju Wschodzącego Słońca do ekskluzywnego grona państw, pracujących nad najbardziej zaawansowanymi projektami lotniczymi. Mimo niepewnej przyszłości jest to pierwszy od lat tak zaawansowany program lotniczy prowadzony w Japonii.
3. Odbudowa Bundeswehry
Niemiecka minister obrony Ursula von der Leyen ogłosiła „koniec ćwierćwiecza kurczenia się Bundeswehry”. Mimo ambitnych planów powrót Niemiec na pozycję najsilniejszej armii NATO w Europie zajmie jeszcze wiele lat. Niemniej zainicjowano wiele istotnych projektów, w tym czołgu czwartej generacji.
Konrad Gadera
1. Strzelanina w pałacu prezydenckim w Dżubie
Strzelanina między siłami dwóch najważniejszych południowosudańskich polityków była początkiem serii wydarzeń, które znów zwróciły uwagę świata na sytuację w Dżubie. Większość organizacji międzynarodowych uważa, że Sudan Południowy znajduje się obecnie na granicy wojny domowej. Coraz częściej mówi się także o zagrożeniu wybuchem walk podobnych do tych, które pamiętamy z czasów konfliktu w Rwandzie.
2. Etiopia wycofuje się z Somalii
Decyzja rządu w Addis Abebie była niemałym zaskoczeniem nie tylko dla dowództwa AMISOM-u, ale także dla Unii Afrykańskiej jako całości. Zapowiedź wycofania z Somalii jednego z największych kontyngentów wojskowych spotkała się z natychmiastową reakcją Asz-Szabab. Grupa rozpoczęła serię zamachów, próbując wykorzystać zamieszanie wywołane decyzją władz Etiopii.
Etiopscy żołnierze w Somalii
3. Da’isz wskazało nowego przywódcę Boko Haram
Ogłoszenie przez samozwańcze Państwo Islamskie zmiany na stanowisku przywódcy Boko Haram było jednym z najpoważniejszych wydarzeń, które przyczyniły się do osłabienia grupy i serii zwycięstw nigeryjskich żołnierzy. Rozbicie jedności organizacji okazało się skuteczniejsza niż niejedna ofensywa. Nigeryjczycy, korzystając z osłabienia Boko Haram, przeprowadzili szereg zakończonych sukcesem operacji, wśród których za najważniejszą można uznać odzyskanie kontroli nad lasami Sambisa.
Łukasz Golowanow
1. Dziewiczy lot Shinshina
Japończycy postanowili udowodnić światu, że nie tylko Stany Zjednoczone i Rosja mogą się zmierzyć z projektem myśliwca V generacji. Trudno przewidywać, czy X-2 ma szansę na produkcję seryjną i wejście do służby liniowej w Powietrznych Siłach Samoobrony, ale samo powstanie latającego demonstratora technologii każe złożyć japońskim inżynierom wyrazy najwyższego szacunku.
2. Gotowość bojowa F-35A
Zakrojony na kolosalną skalę program JSF latem tego roku wreszcie przyniósł namacalny skutek: F-35A osiągnął gotowość operacyjną. Choć pojawiły się głosy, że była to decyzja na wyrost, powodowana względami piarowskim, nie da się ukryć, iż jesteśmy coraz bliżej w chwili, w której Lightning II po raz pierwszy weźmie udział w działaniach bojowych – zapewne przeciwko samozwańczemu Państwu Islamskiemu. Będzie to chwila przełomowa w historii lotnictwa.
3. Zmarł legendarny pilot doświadczalny Eric Brown
Pośród zmarłych w 2016 roku wybitnych gwiazd ekranu, sceny i aren sportowych znalazł się także legendarny pilot Eric „Winkle” Brown. Nie może być cienia wątpliwości, że zaliczał się on do najwybitniejszych lotników w historii. Ba, trudno byłoby protestować przeciwko nazwaniu go najwybitniejszym pilotem wszech czasów. Ustanowił niezliczone rekordy, w tym rekord liczby pilotowanych typów statków powietrznych. Współczesne samoloty pokładowe są w niemałym stopniu potomstwem wniosków i sugestii, które Brown przedstawiał zarówno brytyjskim przełożonym, jak i Amerykanom. Miłośnicy lotnictwa stracili w 2016 roku swojego wielkiego idola.
Maciej Hypś
1. Gotowość bojowa F-35A
Zadeklarowanie gotowości bojowej F-35A jest krokiem milowym dla całego programu nękanego kolejnymi opóźnieniami i zamieszaniem politycznym. A jest to tylko przykład wszystkiego, co w tym roku działo się z F-35 – przybycie do Europy, dostawa do Izraela, operacje z lotniskowców – ponieważ niezależnie od jego rzeczywistych możliwości obserwujemy wchodzenie do służby samolotu, który będzie najważniejszym myśliwcem Zachodu przez kilkadziesiąt następnych lat.
2. NATO na wschodzie Europy
W tym roku odbyły się w Polsce największe od lat międzynarodowe manewry wojskowe Anakonda 2016, w których wzięło udział ponad 30 tysięcy żołnierzy. Był to z wielu przykładów kwestii zwiększenia obecności NATO na wschodzie Europy. Zaliczyć do nich można również obecność amerykańskich F-22 w Rumunii, F-15 w Bułgarii, F-16 w Polsce czy wreszcie podjęcie decyzji o przysłaniu na początku 2017 roku do Polski amerykańskiej brygady pancernej i jednostek brytyjskich do republik bałtyckich.
H225M Caracal
3. Zakończenie przetargu na śmigłowce wielozadaniowe dla Polski
Pisaliśmy o tym niewiele, bo temat był dostatecznie szeroko komentowany w mediach ogólnych, ale bez wątpienia było to jedno z najważniejszych wydarzeń roku. Nie dość, że wojsko nie otrzyma śmigłowców i nie wiadomo, czy, kiedy i jakie – jeśli kiedykolwiek – się pojawią, bo odpowiedzialni za to ludzie wydają się jednak nieodpowiedzialni, sadząc po ich wypowiedziach, to jeszcze zepsuliśmy sobie stosunki z Francją, która poszła nam na rękę w sprawie Mistrali i produkuje choćby jedne z najlepszych konwencjonalnych okrętów podwodnych na świecie – a takiego sprzętu również potrzebujemy.
Andrzej Pawłowski
1. Iran powraca na morza
Zatoka Perska była w tym roku areną sporów między Stanami Zjednoczonymi a Iranem. Jednocześnie stanowi zapowiedź dość ciekawego roku 2017 roku.
2. Wreszcie kontrakt na Rafale’e dla Indii
Opera mydlana, która wreszcie znalazła swój finał. Stanowi duże wyzwanie dla Rafale’a i Indii. Ważne jest to, że Rafale’e być może w przyszłości będą nosicielami głowic jądrowych.
3. Poważna awaria Zumwalta
Być może ważniejsza była informacja o przyjęciu Zumwalta do służby, ale jego awaria dowodzi, że – w zestawieniu z problemami z amunicją – projekt okazuje się problematyczny.
Jacek Zemło
1. Eksperyment Lightning Carrier Proof of Concept Demo – USS America jako lekki lotniskowiec
Po latach nieustających redukcji sił, ze starzejącym się sprzętem i coraz gorzej zmotywowanymi żołnierzami, siły zbrojne Stanów Zjednoczonych, w tym słynny US Marine Corps, zdawały się zmierzać po równi pochyłej. Okazuje się jednak, że w Korpusie Piechoty Morskiej nadal są ludzie z ikrą, potrafiący myśleć w sposób racjonalny i twórczy. Ponad trzydzieści lat po sukcesach brytyjskich Sea Harrierów w wojnie o Falklandy Amerykanie udowadniają, że samolot pionowego startu i lądowania może nie być na okręcie drobnym dodatkiem, ale znów nadać działaniom na morzu nową jakość.
USS America
2. Wybór Donalda Trumpa na 45. prezydenta USA jako możliwe zwycięstwo zdrowego rozsądku nad korporacyjnym „ładem”
Za każdym razem, gdy w mocarstwach po wielu latach rządów jednej opcji pojawia się ktoś nowy, jawi się to jako szansa, że „nowa miotła, która lepiej zamiata” oczyści krajobraz ze zbędnej politycznej poprawności, niejasnych spraw, pustych słów, biurokracji i pozornych oszczędności, porządkując sytuację zarówno na własnym podwórku, jak i na świecie. Takie nadzieje daje deklaracja wprowadzenia dla osób decyzyjnych z Pentagonu zakazu pracy w przemyśle zbrojeniowym. Z drugiej strony: pamiętam jednak emocje i nadzieje towarzyszące wyborowi Baracka Obamy na 44. prezydenta – szeroko głoszona „zmiana” okazała się iluzją. Oby nie było tak i tym razem. Okaże się po 20 stycznia.
3. Dążenia Chin, Rosji, Francji i Wielkiej Brytanii do posiadania sprawnego lotnictwa pokładowego
Kończący się 2016 rok zaowocował powrotem na pierwsze strony serwisów okrętów lotniczych nie tylko w wydaniu amerykańskim. Francuzi zakończyli pewną epokę, gdy odeszły ich wiekowe samoloty Super Étendard, Rosjanie przypomnieli sobie, że mają lotniskowiec, Chińczycy zauważają, że może on odgrywać ważną rolę w polityce zagranicznej, Brytyjczycy, po latach upodlenia, chcą podnieść swoje lotnictwo morskie z kolan. Mimo wypadków i wpadek, wbrew wciąż pojawiającym się głosom, że przy obecnym rozwoju broni rakietowej lotniskowce powinny przejść do lamusa, kraje te udowadniają, że lotnictwo pokładowe wciąż może być liczącym się środkiem odstraszania i prowadzenia działań zbrojnych.
